Dokładność pomiarów jest istotnym aspektem w wielu dziedzinach techniki i przemysłu, gdzie precyzja odgrywa zasadniczą rolę dla obietnice jakości i bezpieczeństwa procesów. Wzorcowanie mierników jest procesem pozwalającym na określenie, w jakim stopniu określony przyrząd pomiarowy odpowiada ustalonym wzorcom i normom, co umożliwia wykrycie odchyleń od wartości rzeczywistych. Procedury wzorcowania obejmują ranking wskazań miernika z wartościami referencyjnymi pochodzącymi z urządzeń wzorcowych o znanej dokładności, co pozwala określić niepewność pomiarową i ewentualnie wprowadzić korekty do wyników pomiarów.
Wzorcowanie może dotyczyć szerokiego spektrum urządzeń w tym mierników elektrycznych, ciśnienia, temperatury, masy, długości czy przepływu i jest integralną częścią systemów zapewnienia jakości w laboratoriach i zakładach produkcyjnych.
Kalibracja mierników polega na regulacji przyrządu w taki sposób, by jego wskazania były zgodne z określonymi standardami. Proces ten może obejmować ustawienie punktów zerowych, skali lub wprowadzenie współczynników korekcyjnych, tak by urządzenie pomiarowe działało w ramach deklarowanej dokładności. Kalibracja jest na prawdę istotna zarówno przy nowo zakupionych miernikach, jak i podczas eksploatacji urządzeń, ponieważ wskazania mogą się podmieniać w wyniku zużycia elementów, wpływu warunków środowiskowych czy wahań parametrów zasilania. Regularna kalibracja umożliwia na utrzymanie spójności danych pomiarowych, co ma znaczenie przy prowadzeniu procesów technologicznych, kontroli jakości produktów oraz w badaniach naukowych.
Wzorcowanie i kalibracja często są ze sobą powiązane, ponieważ wzorcowanie dostarcza punkt odniesienia dla kalibracji miernika. Procedury wzorcowania obejmują przygotowanie przyrządu, warunki środowiskowe pomiaru, dokumentację oraz określenie niepewności pomiarowej, która później jest brana pod uwagę przy korekcji urządzenia. W laboratoriach metrologicznych stosuje się specjalistyczne urządzenia wzorcowe, które same są okresowo wzorcowane w odniesieniu do norm międzynarodowych albo narodowych. W ten sposób powstaje łańcuch odniesienia zapewniający spójność i porównywalność rezultatów pomiarów między różnymi instytucjami i miejscami prowadzenia pomiarów.
Znaczenie wzorcowania i kalibracji mierników wykracza oprócz samą precyzję wskazań, ponieważ wpływa na bezpieczeństwo, zgodność z przepisami oraz kontrolę kosztów operacyjnych. Nieprawidłowo skalibrowane przyrządy mogą prowadzić do błędów w procesach produkcyjnych, co skutkuje stratami materiałowymi albo wadliwymi produktami. W dziedzinach wymagających certyfikacji i akredytacji, takich jak przemysł farmaceutyczny, chemiczny czy energetyczny, prowadzenie systematycznego wzorcowania i kalibracji jest często obowiązkowe i podlega audytom. Dodatkowo dokumentacja procesu wzorcowania i kalibracji umożliwia na śledzenie historii urządzenia, określenie częstotliwości potrzebnych przeglądów a także planowanie działań utrzymaniowych, co wspiera utrzymanie bardzo wysokiej jakości i niezawodności przyrządów pomiarowych.
Sprawdź: kamera termowizyjna ceny.