Kontrolowanie bezpieczeństwem żywności opiera się na precyzyjnych procedurach, które mają uporządkować sposób pracy i ograniczyć ryzyko zanieczyszczeń na każdym etapie przygotowania posiłków. Jednym z narzędzi wspierających ten proces jest księga HACCP, która zawiera opis zasad, analizę zagrożeń oraz metody kontroli stosowane w danej działalności. Dokument ten obejmuje zarówno charakterystykę produktów i procesów, jak i identyfikację miejsc zwłaszcza narażonych na usterki.
Opracowanie go wymaga znajomości specyfiki zakładu a także procesów technologicznych, dlatego często stanowi rozwinięcie wcześniejszych analiz i instrukcji tworzonych w ramach systemów jakości.
Dokumentacja HACCP obejmuje zestaw materiałów opisujących sposób wdrożenia i stosowania zasad systemu w praktyce (zobacz: haccp w gastronomii). W jej skład wchodzą procedury, zapisy, instrukcje oraz schematy technologiczne, które odzwierciedlają faktyczny sposób działania zakładu. Pozwala to na uporządkowane monitorowanie poszczególnych etapów pracy, takich jak obróbka surowców, magazynowanie, transport wewnętrzny czy procesy cieplne. Dokumentacja służy również kontroli wewnętrznej oraz weryfikacji zgodności z panującymi wymaganiami. Ustalone w niej informacje muszą być bieżące i kompatybilne z rzeczywistym przebiegiem czynności, ponieważ wyłącznie wtedy odzwierciedlają warunki, w jakich przebiega produkcja żywności.
HACCP w gastronomii ma szczególne znaczenie, ponieważ w tym sektorze sporo procesów odbywa się w niezbyt długim czasie i często w zmiennych ustaleniach (warto sprawdzić: dokumentacja haccp). Przygotowywanie posiłków obejmuje masowe etapy, takie jak przyjmowanie dostaw, przechowywanie, mycie, krojenie, obróbka termiczna i ekspedycja dań. Każdy z takowych kroków może być źródłem ewentualnego zagrożenia, co wymaga ich przemyślenia z wykorzystaniem zasad HACCP. W lokalach, które przygotowują duże ilości dań, kluczowe staje się utrzymanie spójnych procedur a także stałe monitorowanie parametrów decydujących o bezpieczeństwie, takich jak czas, temperatura czy warunki przechowywania różnego rodzaju surowców i półproduktów.
W praktyce funkcjonowanie systemu HACCP opiera się na stałych działaniach monitorujących a także cyklicznej weryfikacji dokumentacji. Rozważa się zapisy dotyczące sprawdzeniu procesów, ocenia czynniki mogące wpływać na bezpieczeństwo żywności a także wprowadza zmiany, które mają dostosować procedury do zmieniających się warunków pracy. System ten jest elastyczny, dlatego może być modyfikowany wraz z rozwojem lokalu, zmianą menu albo przebudową zaplecza kuchennego. Dzięki temu dokumentacja HACCP pozostaje narzędziem praktycznym i możliwym do stosowania w codziennej działalności gastronomicznej, wspierając podejmowanie wyborów związanych z organizacją pracy oraz kontrolą jakości procesów.
Dodatkowe informacje: księga haccp.